Những truyện ngắn hay nhất của tác giả Nam Cao

‘Chí Phèo' của nhà văn Nam Cao là một kiệt tác văn học thể loại truyện ngắn. Tác phẩm nổi tiếng với sự chân thực độc đáo, mô tả tấn bi kịch của người nông dân nghèo trong xã hội cũ. Phong cách viết độc đáo khiến cho Chí Phèo duy trì vị thế nổi bật trong lòng độc giả suốt thời gian.

Chí Phèo không chỉ là câu chuyện về tình yêu ấn tượng, mà còn là bản cáo trạng đanh thép về xã hội thực dân trước năm 1945. Hình tượng Bá Kiến đưa người nông dân vào bước đường cùng của sự bần cùng, tha hóa, lưu manh hóa, là bài ca về khát vọng làm người lương thiện, khát vọng hạnh phúc lứa đôi. Chí Phèo thành công xuất sắc ở nghệ thuật xây dựng hình tượng, ở những chi tiết nghệ thuật đầy ám ảnh như tiếng chửi của Chí, bát cháo hành của Thị Nở, câu nói cuối cùng đầy tức tưởi, bi phẫn của Chí…

Chí Phèo phản ánh một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam trước năm 1945, nông dân lao động lương thiện bị đẩy vào con đường tha hoá, lưu manh hoá. Anh Chí – nạn nhân điển hình cho số phận của những người nông dân lao động lương thiện khi chịu đựng sự tàn bạo của xã hội ngày ấy. Xã hội đó không chỉ tàn phá thể xác mà còn dằn vặt, cấu nghiến tâm hồn con người. Cuối cùng, những con người lương thiện ấy bị vùi dập đến mất cả nhân hình, nhân tính.

Chủ đề của tác phẩm là phê phán xã hội phong kiến xưa cũ lúc bấy giờ. Nhân vật trong truyện chính là con người, mà con người lại chính là nhân vật. Nhà văn Nam Cao cũng đã đề cao, khẳng định và trân trọng những phẩm chất tốt đẹp, cao quý của Chí Phèo, Thị Nở. Chí Phèo là một tác phẩm có giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc, mới mẻ.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Chí Phèo': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/chi-pheo/924

Hồn Thừa ra đời vào năm 1943, khẳng định một tác phẩm văn học phải vượt lên trên mọi giới hạn, phải là nguồn cảm hứng chung cho tất cả mọi người, để cho ai ai cũng đọc được. Hồn Thừa thuộc thể loại văn học nói về tầng lớp trí thức nghèo trước Cách mạng của Nam Cao. Nam Cao đã đãi tiếp đề tài này trong cuốn tiểu thuyết tâm lý nổi tiếng Sống mòn.

Như tên gọi, Hồn Thừa kể về nhân vật Hộ – người trí thức nghèo, nhà văn nghèo – sống một cuộc sống mòn mỏi, bế tắc, “bị đè sát đất” bởi gánh nặng cơm áo và trở thành một người “thừa”, vô ích. Hộ đam mê lý tưởng sự nghiệp văn chương, anh ấp ủ khát vọng viết một tác phẩm để đời, “chung cho cả loài người” và làm cho “người gần người hơn”.

Gặp Từ, người con gái bị tình nhân bỏ rơi cùng với một sinh linh nhỏ bé và cả người mẹ già gần đất xa trời, Hộ đã đem lòng yêu thương và che chở, cưu mang. Nhưng chính nghĩa cử cao đẹp vì lý tưởng tình thương ấy đã đẩy Hộ vào tấn bi kịch không lối thoát.

Hồn Thừa vừa là một tuyên ngôn về nghệ thuật của Nam Cao, vừa là bức tranh chứa đựng những tâm tư, xúc động về giá trị con người, lối thoát cho con người trong hoàn cảnh xã hội đen tối.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Hồn Thừa': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/hon-thua/932

Cụ Lão Hạc là một truyện ngắn của tác giả Nam Cao, viết vào năm 1943. Tác phẩm được đánh giá cao trong dòng văn học hiện thực vì nội dung phản ánh đúng tình hình xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.

Trong Cụ Lão Hạc, sự tỏa sáng của cái chết của Lão ở cuối truyện khiến độc giả không thể quên. Sống một mình trong chiếc lều rách, mảnh vườn dành cho con trai đi làm xa, Lão Hạc chỉ có mình con chó Vàng làm bạn. Trong thời kỳ đói khổ vì mất mùa bão lũ, thóc còn kém, người nông dân tội nghiệp ấy vì không muốn ăn cắp của con trai và nhờ vả hàng xóm nên phải bán chó Vàng, ăn củ sung, củ ráy cho đến khi không còn gì để ăn nữa thì chọn cái chết thảm khốc. Lão chọn chết để giữ gìn danh dự làm người, trọn vẹn trách nhiệm cha.

Cụ Lão Hạc của Nam Cao là một bức tranh xúc động về số phận và tâm hồn của những người nông dân chân lấm tay bùn, là bài học nhìn người: “Chao ôi ! Ðối với những người xung quanh ta, nếu ta không cố gắng tìm hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ toàn là lỗi lầm, ngây ngô, nghèo đói, xấu xa, nát bét… chỉ là những lý do để ta trở nên tàn nhẫn”.

Năm 1980, Cụ Lão Hạc, cùng với Sống mòn và Chí Phèo, đã được chuyển thể thành bộ phim Làng Vũ Đại ngày ấy với vai Lão Hạc do diễn viên, nhà văn Kim Lân thủ vai.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Cụ Lão Hạc': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/cu-lao-hac/938

Tác phẩm Một bữa no được trích từ Tuyển tập Nam Cao của nhà xuất bản thời đại, sáng tác năm 1943. Trong bối cảnh khó khăn trước cách mạng, đất nước đối mặt với giặc ngoại xâm, đói kém và sự dốt nát của giặc.

Người ta thường chết đói, ít ai chết vì no quá! Nhưng trong truyện ngắn Một bữa no, Nam Cao đã kể một câu chuyện đau lòng về bà cụ quá đói chết sau khi ăn một bữa cơm sặc mùi giàu có của gia đình trên tỉnh.

Một bữa no kể về bà lão mất chồng sớm, cả đời lao động nuôi con. Mong con lớn lên sẽ là nguồn sống cho bà, nhưng con lại bỏ bà đi. Vợ con chịu tang chồng cũng rời bỏ, để lại bà già yếu đuối với đứa cháu gái nhỏ. Hai bà cháu sống nương tựa nhau bảy năm, nhưng khó khăn quá, bà bán cháu gái cho nhà bà Phó làm con nuôi. Nhưng cuộc sống của bà sau đó cũng không dễ dàng hơn. Có mười đồng bạc, bà đưa hết tám đồng cho con trai, giữ lại hai đồng làm vốn. Nhưng ông trời không thương xót, năm ngoái bà bị ốm, giờ đây sức khỏe không cho phép bà làm vú nữa. Một ngày, bà đến thăm cái đĩ, nhưng bị bà phó thụ đạp lên lòng tự trọng. Bữa cơm no nhất của bà cũng là bữa cơm cuối cùng trong đời bà.

Mỗi từng dòng, từng chữ như tiếng rống của bụng đói bà lão, như trái tim của Nam Cao hướng về những con người, dù ‘miếng ăn là miếng nhục' nhưng vẫn khát khao sống, khát khao tồn tại. Làm thế nào để sự sống của con người đồng hành với sự sống của nhân cách? Đó là câu hỏi lớn nổi lên trong Một bữa no và nhiều tác phẩm khác của Nam Cao.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Một bữa no': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/mot-bua-no/933

Ánh trăng (Sáng trời) ra đời năm 1943, là câu chuyện về nhà giáo thất nghiệp tên Điền. Những đêm trăng sáng, anh thường mang những chiếc ghế mây nhà trường trao thay cho tiền lương dạy học ra sân để thưởng thức ánh trăng và thả hồn theo giấc mơ văn chương. Điền mong muốn tạo nên thứ văn chương huyền bí, mơ mộng như ánh trăng với quan niệm rằng văn chương cần phải giống như ánh trăng, phải “làm đẹp đến cả những cảnh thực tế chỉ tầm thường, xấu xa”. Điền chán chường, mệt mỏi với cảnh vợ buồn chán gắt gỏng do cảnh nhà túng thiếu, con cái ốm đau.

Tuy nhiên, những “tiếng lao khổ của cuộc sống” quá mạnh mẽ, chúng khiến cho Điền không thể theo đuổi thứ văn chương thoát ly chỉ dành cho bọn trưởng giả. Anh hiểu rõ rằng: “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những lầm lạc của cuộc sống”.

Vẫn với bút phân tích tâm lý sắc sảo, những câu chuyện có vẻ không có nội dung cụ thể, trong Ánh trăng, Nam Cao một lần nữa tuyên bố về con đường nghệ thuật hiện thực “vị nhân sinh” mà ông theo đuổi.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Ánh trăng': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/anh-trang/929

Đám cưới hạnh phúc diễn ra vào năm 1944, thời kỳ đói kém bao trùm, xâm nhập vào từng ngóc ngách trong cuộc sống của người lao động – những con người từng trải qua khó khăn, sống trong nghèo đói, với cuộc sống cay đắng và khốn khó.

Đám cưới hạnh phúc, như tên gọi của câu chuyện, mô tả về một đám cưới đầy niềm vui. Từ nhỏ, khi mẹ vừa mất, người cha đơn thân chăm sóc hai đứa con nhỏ. Gia đình Dần phải đối mặt với cuộc sống khó khăn trong bối cảnh thóc cao gạo khan hiếm, tiền mất giá, và thiếu hụt thực phẩm do hạn hán và lũ bão.

Họ chỉ muốn sống qua ngày để tránh chết đói. Trước khi lên rừng kiếm sống, người cha đồng ý kết hôn cho con gái với một người đàn ông đã đính ước từ lâu. Đám cưới diễn ra trong bối cảnh hồn nhiên, giản dị, nhưng ẩn sau đó là những cảm xúc thắm thiết, bi ai: “Cả gia đình bước đi trong sương mù và bóng tối như một gia đình xấu số dắt nhau tìm nơi ẩn nấp…”.

Thiên truyện ngắn Đám cưới hạnh phúc tạo ra bức tranh đậm chất nông thôn mà tâm điểm là khuôn mặt mọng nước vì đói, vì lo sợ về việc sinh sống. Đọc câu chuyện, độc giả cảm nhận được tình thân cha con ấm áp, đầy nghị lực trước cuộc sống khó khăn trong xã hội cũ.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Đám cưới hạnh phúc': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/mot-dam-cuoi/928

Vai trò của Mõ – một vị trí nhỏ bé, thấp kém trong xã hội xưa – là như thế nào? Liệu có những người từ khi sinh ra đã là những ‘mõ chính tông'? Lộ, nhân vật chính trong Tư cách mõ, từng là người nông dân hiền lành, chân chất, được mọi người yêu quý, kính trọng. Đồng ý làm mõ với hy vọng được đất đai miễn thuế, nhờ tính cần cù, gia đình Lộ sống khá ổn định. Nhưng sự thịnh nộ, ganh tị của những người xưa kia, người ta âm mưu để đẩy anh ra xa cộng đồng, tách lìa anh khỏi xã hội những người bình thường. Đau lòng, phẫn nộ và cuối cùng, để trả đũa cho cái xã hội tàn nhẫn đó, Lộ tự biến mình thành kẻ “tham nhũng mõ”, thực sự đê tiện và hèn hạ…

Tư cách mõ sâu sắc thể hiện triết lý của Nam Cao: “Nhận thức và đánh giá của chúng ta về người khác ảnh hưởng đến nhân cách của họ rất nhiều; nhiều người không biết gì là tự trọng, chỉ vì không được ai trọng thì họ làm nhục người khác; làm nhục người khác là cách tốt để biến họ thành những kẻ đê tiện…”.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Tư cách mõ': sachhayonline.com/tua-sach/truyen-ngan-nam-cao/tu-cach-mo/934

Lãng quên điều điều kể về Hài – một anh giáo viên nghèo sống kiếm sống ở thành phố. Sau những năm tháng bệnh tật và cố gắng tự chăm sóc bằng các biện pháp dân dụ, Hài rời quê để dạy học ở thành phố. Tuy nhiên, bệnh tim và bệnh phổi nặng khiến anh không thể nào nghỉ ngơi, phải lao động vất vả chỉ để tránh đói và đối phó với bệnh tình của mình bằng lối sống ‘điều độ'. Hài sống chật vật, tự hạn chế, tách bản thân khỏi những niềm vui của cuộc sống (mà anh cũng không có khả năng tham gia).

Gặp Thư, người bạn cũ giàu có, đã làm Hài nhận ra sự chênh lệch giữa anh và người ta, một giáo viên nghèo phải luôn phải tính toán mỗi đồng. Lãng quên điều điều chia sẻ với chúng ta về cuộc sống của những người “dần mất đi sự sống để tồn tại”, sống kiệt sức, chỉ để tồn tại trong cái “ao cảnh” hạn chế, quanh co.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Lãng quên điều điều': https://www.dtv-ebook.com/doc-truyen/ebook-tuyen-tap-nam-cao-full-prc-pdf-epub-truyen-ngan_2089.4989.html

Tiểu thuyết ngắn Sầu muộn kể về một chàng trai làm nghề trồng cây ở quê, sống một cuộc sống đơn giản và chất phác. Sự hiền hòa, chân thành của anh khiến mọi người trong làng yêu mến. Cuộc sống êm đềm của anh bị xáo trộn khi cô gái Hồng Nga, con gái của một gia đình giàu có, xuất hiện. Mối tình giữa chàng trai nghèo và cô gái nhà giàu gặp nhiều khó khăn, thách thức từ sự phân biệt giai cấp và áp lực từ gia đình cô gái.

Sầu muộn không chỉ là câu chuyện tình yêu đẹp, mà còn là câu chuyện về những đấu tranh, hy sinh và lòng kiên trì trước những thử thách của cuộc sống. Tác phẩm chạm đến đề tài xã hội, giai cấp và làm thế nào tình yêu có thể vượt lên trên những định kiến xã hội.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Sầu muộn': https://www.dtv-ebook.com/doc-truyen/ebook-tuyen-tap-nam-cao-full-prc-pdf-epub-truyen-ngan_2089.4989.html

Truyện Dòng lệ lấy cảm hứng từ câu nói của một nhà văn Pháp: “Người chỉ xấu xa, hư hỏng trước đôi mắt ráo hoảnh của phường ích kỷ, và nước mắt là một miếng kính biến hình vũ trụ”. Nhân vật chính là Hùng – cái tên quen thuộc đối với những độc giả của Nam Cao.

Vẫn lối viết truyện với những câu chuyện tưởng chừng như vặt vãnh nhưng được trần thuật hấp dẫn và chủ đề lớn lao vượt lên khỏi phạm vi đề tài, Dòng lệ kể về sự dằn hắt, bực dọc, gắt gỏng nhau của những con người vì khổ quá mà người này cứ nghĩ vì người khác mà mình mới khổ. Chuyến đi lên tỉnh nhận tiền lương của Hùng là câu chuyện bi hài: cuộc đụng độ với người thư ký khiến một tờ giấy bạc bay mất, Hùng phải nhịn ăn sáng, lếch thếch đi bộ về để tiết kiệm tiền nhưng lại quên mua thuốc cho con. Cuộc cãi vã với vợ khiến “hắn thấy mình khổ quá, khổ như một con chó vậy”. Nhưng đúng như tựa đề, tiếng khóc thút thít của đứa con bị bệnh đã khiến Hùng ngẫm lại về lẽ đời và thở dài ngao ngán cho kiếp mình và kiếp người: “Bây giờ trong lòng hắn chỉ còn lại sự xót thương. Hắn thương vợ, thương con, thương tất cả những người phải khổ đau. Lòng hắn thiết tha rướn lên muốn vươn ra để ấp ôm lấy mọi người. Mắt hắn đầm đìa”. Dòng lệ là lời nhắn gửi chân thành về sự đồng cảm, thương yêu đối với những người vì cơ khổ quá mà trở nên tàn nhẫn.

Link đọc toàn bộ tác phẩm ‘Dòng lệ': http://www.dtv-ebook.com/doc-truyen/ebook-tuyen-tap-nam-cao-full-prc-pdf-epub-truyen-ngan_2089.4990-1.html